بازار قهوه در روزهای اخیر شاهد تغییرات چشمگیری بوده است. این نوسانات ناشی از عوامل مختلفی مانند کاهش ارزش دلار، تغییرات آب‌وهوایی، پیش‌بینی‌های جدید درباره تولید قهوه در کشورهای اصلی تولیدکننده و تغییرات در موجودی انبارهای جهانی است. در ادامه، تمامی این عوامل به صورت ساده و همراه با تاریخ‌های شمسی بررسی می‌شود.
رشد قیمت قهوه در بازارهای جهانی
در تاریخ 13 آذر 1403 (4 دسامبر 2024)، قیمت قهوه عربیکا (تحویل مارس) 2.28 درصد و قهوه روبوستا (تحویل ژانویه) 2.62 درصد افزایش یافت. یکی از دلایل این افزایش، کاهش ارزش دلار آمریکا بود که باعث شد برخی معامله‌گران موقعیت‌های فروش خود را ببندند (به این عمل “شورت کاورینگ” گفته می‌شود). همچنین، بارندگی‌های اخیر در ویتنام برداشت محصول را به تأخیر انداخت و موجب افزایش قیمت‌ها شد. وقتی ارزش دلار کاهش می‌یابد، قیمت کالاهایی که با دلار معامله می‌شوند (مثل قهوه)، جذاب‌تر می‌شوند و خریداران بیشتری جذب می‌شوند. این موضوع تقاضا را افزایش داده و قیمت‌ها را بالا می‌برد.
افت قیمت روزهای گذشته و دلایل آن
در تاریخ 12 و 11 آذر 1403، قیمت قهوه عربیکا و روبوستا کاهش یافت. قهوه عربیکا به کمترین مقدار خود در یک هفته و نیم گذشته رسید و روبوستا نیز کمترین قیمت خود در دو هفته و نیم گذشته را تجربه کرد. دلیل اصلی این افت، افزایش هزینه‌های نگهداری قراردادهای آتی قهوه بود. این افزایش هزینه باعث شد برخی سرمایه‌گذاران تمایلی به حفظ موقعیت‌های خود نداشته باشند و سرمایه‌شان را از این بازار خارج کنند. وقتی هزینه‌های سرمایه‌گذاری در یک بازار افزایش پیدا کند، برخی از معامله‌گران تصمیم می‌گیرند سرمایه‌شان را به بازارهای دیگر منتقل کنند. این امر موجب کاهش تقاضا و افت قیمت‌ها می‌شود.
تأثیر شرایط آب‌وهوایی بر تولید قهوه
شرایط آب‌وهوایی نامساعد در دو کشور بزرگ تولیدکننده قهوه، برزیل و ویتنام، نگرانی‌هایی درباره کاهش تولید جهانی ایجاد کرده است. شرایط آب‌وهوایی مستقیم‌ترین تأثیر را بر تولید قهوه دارد. کاهش تولید باعث کاهش عرضه و در نتیجه افزایش قیمت‌ها می‌شود.
- برزیل: این کشور با خشک‌ترین سال خود از سال 1981 مواجه بوده است. بارندگی‌های کم در بهار باعث شد درختان قهوه در مرحله گل‌دهی آسیب ببینند و تولید قهوه عربیکا برای سال‌های 1404 و 1405 کاهش یابد. بر اساس گزارش سازمان هواشناسی برزیل، منطقه تولیدکننده اصلی قهوه عربیکا تنها 31 درصد از میانگین تاریخی بارندگی خود را در هفته گذشته دریافت کرده است.
- ویتنام: خشکسالی در این کشور، که بزرگ‌ترین تولیدکننده قهوه روبوستا است، باعث کاهش 20 درصدی تولید در سال 1402 شد. علاوه بر این، بارندگی‌های اخیر برداشت محصول جدید را به تأخیر انداخته است.
تغییرات موجودی انبارهای قهوه و اثرات آن
در آبان 1403، موجودی قهوه عربیکا در انبارهای تحت نظارت بورس به بالاترین سطح خود در دو سال و نیم گذشته رسید (904,272 کیسه). اما موجودی قهوه روبوستا کاهش یافت و به کمترین میزان خود در هفت ماه گذشته رسید.
توضیح ساده اقتصادی: وقتی موجودی انبارها زیاد باشد، نشان‌دهنده افزایش عرضه است و می‌تواند فشار نزولی بر قیمت‌ها وارد کند. برعکس، کاهش موجودی انبارها باعث افزایش نگرانی از کمبود عرضه و رشد قیمت‌ها می‌شود.
پیش‌بینی‌ها درباره تولید و مصرف جهانی قهوه
اگر تولید بیشتر از مصرف باشد، عرضه مازاد به وجود می‌آید و قیمت‌ها کاهش می‌یابد. اما اگر تولید کاهش یابد یا مصرف بیشتر از پیش‌بینی باشد، قیمت‌ها افزایش خواهند یافت.
- تولید جهانی: بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی قهوه (ICO)، تولید جهانی قهوه در سال 1403 به رکورد 178 میلیون کیسه خواهد رسید.
- مصرف جهانی: مصرف نیز با رشد 2.2 درصدی به 177 میلیون کیسه خواهد رسید، که این امر باعث ایجاد مازاد عرضه یک میلیون کیسه‌ای می‌شود.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
بازار قهوه در سال جاری تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله شرایط آب‌وهوایی، تغییرات نرخ ارز و رفتار معامله‌گران بوده است. از یک سو، کاهش تولید در برزیل و ویتنام و موجودی کم قهوه روبوستا باعث افزایش قیمت‌ها شده است. از سوی دیگر، پیش‌بینی تولید جهانی بالا و مصرف کمتر از انتظار، می‌تواند فشار نزولی بر قیمت‌ها وارد کند.